Urtero Sanduzelai ikastetxeko 6. mailakoak Izabara joaten dira kanpaldira. Han eskiatzen dute eta jarduerak egiten dituzte. Hara joaten da eskiatzen ikastera, jarduerak egitera eta ongi pasatzera.
Urte honetan, pandemia bat egon da eta gauza asko bertan behera utzi dituzte.
Gu (6.B-koak) zortez joan gara baino 6.A-koak ez dira joan konfinatuak egon behar zirelako.
Bi ostatuetan bereiztu ginduten. Ostatuak ongi antolatuta zeuden. Janari ona eta osasungarria jartzen ziguten.
Izabak prebentzio neurriekin antolatuta zeuden.
Eski egiten hobetzen joan ginen baina asko erortzen ginen. Termikak eraman genituen baina bero handia egiten zuen. Azken egunean, Espainako eski txapelketa ospatzen zen eta aukera izan genuen ikusteko.
Jarduera hauek egin genituen: herri kirolak, antzerki bat ikusi, izarrak eta konstelazioak ikusi, marrazketa tailerra bat, koreografia bat eta Erronkari herria bisitatu, mendira joan eta museo batera joan mini escape-room bat egitera.
Los alumnos de 6º curso de la escuela Sanduzelai todos los años van a Isaba de campamento (a la semana blanca). Allí esquían y hacen actividades. Van allí para aprender a esquiar, hacer actividades y divertirse.
Este año ha habido una pandemia y se han cancelado muchas cosas.
Nosotros (los de 6.B) por suerte hemos ido pero los de 6.A no fueron porque se tuvieron que confinar.
Nos separaron en dos albergues. Los albergues estaban bien organizados. Nos daban comida buena y saludable.
En el campamento se organizaron las actividades con medidas preventivas.
Fuimos mejorando en el esquí pero nos caímos mucho. Nos pusimos las camisetas térmicas pero hacía mucho calor. El último día fue el campeonato de esquí de fondo de España y tuvimos la oportunidad de verlo.
Hicimos las siguientes actividades: deporte rural, ver un teatro, ver las estrellas y constelaciones, un taller de dibujo, una coreografía, visitar el pueblo de Roncal e ir a la montaña e ir a un museo a hacer un mini escape-room.
Egun batean, gure klaseko ikaskide baten amak (Leyre Elizari ), hitzaldi bat eman zigun . Desgaituei buruzko hitzaldia izan zen eta desgaituen aldeko hitzaldia izan zen. Leyrek Unibertsitate Publikoan egiten du lan. Bere unibertsitatean desgaituei lanerako trebetasunak erakusten dizkiete, hobeto bizitzeko moduak, ikasteko eskubidea bermatzen diete eta ikasteko modu desberdinak erakusten dizkiete. Unibertsitatea,beraien beharrei moldatu da oso ongi. Unibertsitate publikoak, denontzako eta guztiontzako unibertsitatea izatea nahi du. Leyre Elizarik parte hartzen duen elkarteak lan egiten du hau lortzeko.
Hitzaldian, kontatu zigun, mendeen eta urteen zehar nola ikusten zituzten desgaituak, nola tratatzen zituzten eta gaur egun zer aukera dituzte lan egiteko eta ikasteko.
_______________________________________________
Un día, la madre(Leyre Elizari ) de un compañero de clase, nos dio una charla . La charla fue sobre los discapacitados. Leyre trabaja en la Universidad Pública y es de una asociación que trabaja por los derechos de las personas discapacitadas. En su universidad les dan habilidades para encontrar trabajo, mejores modos de vida y le garantizan derecho de estudiar. La universidad,se ha adaptado muy bien a sus necesidades. La universidad es para todos , en la universidad se aceptan a todos.Para ello trabaja la asociacion de la que participa Leyre Elizari.
En la charla nos contó, como en los siglos y años pasados se veían a los discapacitados y cómo los trataban.
Estas solo fueron algunas cosas que aprendimos y en las que toda la clase participó.
Belatz, Mikel Santos, ilustratzailea etorri zen gure klasera. Marrazketako teknikak erakutsi zizkigun eta komiketako teknikak ere bai. Erakutsi zigun nola egin komikiak, nola marraztu, zer diren bineta baten planoak, nola marraztu animaliak edo pertsonak.
Gero, erakutsi zigun nola egin aurpegiak eta, ahoarekin eta bekainekin, espresioak nola jarri edo aldatu.
Bukatzeko, sinatu zigun berak ilustratutako liburuak eta ikusi genituen berak egindako beste liburu batzuk: Sagarraren misterioa, 90 minutos en el Reyno, una aventura en tres tiempos, gerezi garaia.
_______________________________________________
El ilustrador Belatz, Mikel Santos, vino a nuestra clase. Estuvo allí para contar las técnicas de dibujo y también las técnicas de los cómics. Nos mostró cómo hacer cómics, cómo dibujar, cuáles son los planos de una viñeta, cómo dibujar animales o personas con medidas.
Luego nos enseñó cómo hacer caras y poner o cambiar expresiones con la boca y las cejas.
Para terminar firmó los libros que habíamos traído y vimos otros libros hechos por él: Sagarraren misterioa, 90 minutos en el Reyno, una aventura en tres tiempos, gerezi garaia.
2020ko urriaren 20an, arratsaldean, ikastolarekin Espartzetara joan ginen. Espartzeta 1938an ihes egin zuten preso batzuen hil-lekua da eta Ezkaba gotorlekutik hurbil dago. Guda Zibila ematen ari garenez, Ezkaba Gotorlekuari buruz zenbait gauza ikastera joan ginen.
Gelakoekin plaza batean geratu ginen eta bi taldetan banatu ginen: 6.a eta 6.b.
Beste taldea (b taldea) Ezkaba aldera joan ziren mutil batekin eta gu plazaren ondoan geratu ginen beste mutil batekin.
Aurrerago aurkeztu ginen eta azaldu genion zergatik genuen interesa Ezkabari buruz. Mutil hori Ezkabari buruz dakigun guztia esan zigun.
Aurkezpen eta azalpen batzuen ondoren, hezurrak atera zituzten lekua ikustera joan ginen eta bidean oroitzen naiz azaldu zigula emakumeak egunero igotzen zirela presoei janaria eramatera, arropa eramatera…
Berriozarko alde zaharra pasa eta azkenean leku polit batera ailegatu ginen, kolorezko makilak zeuden, harri batzuk eserleku moduan jarrita eta egurrezko banku polit batzuk zeuden esertzeko, instituto ikasle batzuek lekua apaindu zuten.
Dena istoriao batekin hasten da, ihesaldia gertatu zen egunean, lau gizon Frantziara joan beharrean, beste aldera joan ziren, Berriozarrera hain zuzen ere, eta jendeak ikusi zituenean, eskola zaharrean babestu zituztela esan zieten, baina hurrengo egunean fusilatu eta lurperatu zituzten. Egun batean herriko batek esan zuen berak bazekiela non zeuden gorpuak, bere aitak harriak jarri zituelako, eta egun batetik bestera leku hori jendez, hondeatzailez,… bete zen.
Hau guztia ez ahazteko, Espartzeta sortu zuten, eta 2018ren maiatzak 22an inauguratu zuten, ihesaldiaren 80. urteurrenan hain zuzen ere. Txoko polita da eta gainera bertara iristeo bidean, egurrezko eskulturak daude.
Aurten LHko 6. mailako ikasleok 36ko gerrari buruz ikasi dugu, ikertu genuen gerra gehiago zeudela munduan eta horregatik, jende askok ihes egiten duela.
Konturatu ginen, ihes egiten duten pertsona horiek nobaitera joan behar zutela, hau da, errefuxiatu kanpalekuetara. Orduan, errefuxiatuei buruz ikertu genuen, konturatu ginen oso egoera latzetan bizi direla. Orduan, erabaki genuen errefuxiatu kanpaleku bati laguntzea.
Gure irakasleak (Maite Ramos) esan zigun bazuela lagun bat boluntario bezala errefuxiatu kanpaleku batean laguntzen zuena. Fermín Artolak (Maiteren laguna) klasera etortzea erabaki zuen bere lana azaltzeko. Esan zigun, Zaporeak elkartean boluntariok lan egiten duela. Zaporeak elkarteak janaria egiten du Lesboseko kanpalekuko errefuxiatuei. Horregatik, erabaki genuen Zaporeak elkartearen alde janari bilketa kanpaina bat egitea.Lesboseko errefuxiatuak egoera latzetan bizi izan behar dutelako; adibidez, beren aurreko kanpalekua (Moira) erre zen, ondorioz, denbora batez errepidetan bizi behar izan zuten. Gainera, haren kanpaleku berrian uholde handi bat egon zen eta dena galdu zuten: arropa,koltxoiak, janaria…
Horretarako, kartelak, kanpartak, bideo bat eta oharrak egin genituen. Azkenean jende askok janaria ekarri zuen.
_______________________________________________
Este año, los alumnos/as de LH 6 hemos aprendido sobre la Guerra Civil Española. Investigamos y nos dimos cuenta de que había más guerras en el mundo, y nos dimos cuenta de que aquella gente que huía tenía que ir a parar a algún sitio, esos lugares son los campamentos de refugiados.
Entonces investigamos más, y nos dimos cuenta de que los refugiados viven en muy malas condiciones. Por eso decidimos ayudar a un campo de refugiados.
Nuestra profesora (Maite) nos dijo que tenía un amigo trabajando como voluntario en un campamento de refugiados. Fermín Artola (el amigo de Maite) decidió venir un día a nuestra clase para explicar el trabajo que hacían. Nos dijo que trabajaba en la asociación Zaporeak como voluntario. La asociación Zaporeak recoge y cocina comida para ayudar a los refugiados en Lesbos. Por eso, decidimos colaborar con Zaporeak y organizar una recogida de comida.
Además, los refugiados de Lesbos han tenido que pasar por muy malos momentos.Por ejemplo su antiguo campo de refugiados se quemó (Moira),por esto,tuvieron que vivir unos días en la carretera. Además,en su nuevo campamento hubo una gran inundación y perdieron todo: ropa,colchones.comida…
Para eso,hicimos carteles,pancartas,mensajes y un video. Al final la gente trajo muchísima comida.
– Jon Elizari, Irune Blanco, Sara Andres eta Enara Ripa –
Urriaren 7a zen 8:55ean hartu genuen Iruñerako autobusa.Autobusetik jeitsi eta Alde Zaharrean dagoen Antzerki Eskolara joan ginen.Hasieran pentsatzen genuen antzerkia 36ko gudari buruzkoa izango zela gai hau ikasten ari garelako baina ez, euskal mitologiari buruzko antzerki bat zen.
Antzerkia hasi zenean bi emakume eta neskatxa bat zeuden. Ezkerreko emakumea bufanda egiten ari zen eta beste emakumea istorio bat kontatzen. Ezkerreko emakumeak auzokidek kontatzen zituzten istoriak hari bihurtzen zituen eta hari honekin matazak,bufandak, jantziak egiten zituen. Gero agertu ziren bi mamurro jendearen nahiak betetzen Donibaneko suteen festa zelako. Baina nahi bat ezin zuten bete, hau da,Izarren (neskatxa txikia) desioa, arreba bat izatea.
Bat-batean Ilargia agertu zen eta halaxe esan zien mamurroei:
-Desira guztiak bete dituzue bat izan ezik.Nik neuk beteko dut nahi hori, lasai mamurro txikiak.
Izarren ama bufandak banatzera joan zenean , Izar oso triste jarri zen bakarrik sentitzen zelako.
Ama etxera itzultzean basoan bakarrik zegoen haur bat aurkitu zuen eta erabaki zuen etxera eramatea.
Amak ume berriari Ilargi deitu zion.Ume honek ezin zuen hitz egin. Hasieran Ilargi eta Izar oso gaizki moldatzen ziren.
Egun batean,Izarrek mamurroak harrapatzen ditu eta eskatzen die Ilargi etxetik eramateko.
Izarrek zer egin duen konturatzen denean Ilargiren bila joaten da hari batekin lotuta badaezpada basoan galtzen bazen.
Hari horrek bere amaren eta beraren istorioa irudikatzen zuen.
Bat-batean Gaueko agertu zen. “Zer ari zara hemen gau erdian” esan zuen Gauekok. Izarrek Gauekori gertatzen zena kontatu zion. Gauekok esan zion mamurroak non zeuden esan nahi zuen zerbait eman behar ziola. Izarrek bere historiaren haria eman zion. Mamurroak aurkitu zituenean Ilargi hiltzen saiatzen ari ziren. “Ezzzzzzzzzz” esan zuen Izarrek hori entzutean mamurroak Ilargi hiltzen saiatu ziren baina bat-batean Gauekok agertu zen eta mamurroak geldiarazi zituen. Etxera itzultzean Ilargik hitz egin ahal zuen. Azkenean Izar eta Ilargi oso ongi moldatzen ziren.
Eskolara oinez itzuli ginen.
_______________________________________________
Era el 7 de octubre de 2020, a las 8:55, cogimos el autobús para ir a Pamplona (Lo Viejo). Bajamos del autobús y fuimos a la Escuela de Teatro que hay en “Lo Viejo”. Al principio pensábamos que el teatro iba a ser sobre la guerra del 36 porque estábamos aprendiendo sobre ese tema, pero no…
Era un teatro sobre la mitología vasca.
Cuando empezó el teatro había dos mujeres y una niña. La mujer de la izquierda estaba haciendo una bufanda y la otra mujer estaba contando una historia. La mujer de la izquierda convertía las historias que contaban los vecinos en hilos, y con ese hilo hacía bufandas, trajes.
Luego aparecieron dos duendecillos cumpliendo los deseos de la gente, ya que eran las fiestas de las hogueras de San Juan. Pero no podían cumplir un deseo. Es decir, el deseo de Izar (la niña del principio), tener una hermana.
De pronto apareció la luna y dijo a los duendecillos:
– Habéis cumplido todos los deseos menos uno. Yo mismo cumpliré ese deseo, tranquilos pequeños duendecillos.
Cuando la madre de Izar (la niña) se fue a repartir bufandas, Izar se puso muy triste porque se sentía sola.
En el camino de vuelta la madre encontró a una niña sola en el bosque y decidió llevársela a casa.
La madre llamó niña Ilargi. Esta niña no podía hablar. Al principio Ilargi y Izar se llevaban muy mal.
Un día, Izar atrapa a los duendecillos y les pide que lleven a Ilargi porque le había roto la muñeca.
Cuando se dio cuenta de lo que izo Izar va a buscar a Ilargi atada con un hilo por se acaso se perdía en el bosque.
Ese hilo representaba la historia de su madre y de ella.
De pronto apareció Gaueko el dios de la noche. “Qué haces aquí a media noche”, dijo Gaueko. Izar le contó a Gaueko lo que pasaba. Gaueko dijo que tenía que darle algo que decirle dónde estaban los duendecillos. Izar le dio el hilo de su historia. Cuando los encontró, los duendecillos intentaban matar a ilargi. “Ezzzzzzzzz” dijo Izar. Al oír esto los duendecillos intentaron matar a Ilargi cuanto antes, pero de repente apareció la luna y detuvo a los mamurros. Al volver a casa Ilargi podía hablar.
Al final Izar y Ilargi se llevaban muy bien.
Al salir, las profesoras nos dijeron que íbamos a volver a la escuela a pie.
Azaroaren 25ean Indarkeriaren aurkako eguna zela eta, 5B taldeko ikasleek pankarta bat sortu zuten “Konplize ditut eta, maite ditut denak” lelopean. Pankarta egiteko, lehenengoz Ereintza taldearen bideoa ikusi genuen. Ondoren, genero indarkeriaren inguruan hitz egin genuen, eta, azkenik, emakume mota desberdinak margotu zituzten ikasleek pankartan jartzeko.
Bigarren fase batean, ikasleek pankarta osatu zuten konplizitatea martxan jarriz, eta aldi berean euskal kantak entzun ziren eta oso gustora kantari aritu ziren. Momentu polita izan zen, ikasleek espontaneoki lelo honekin bat egin eta talde kooperatibo handi bat sortu baitzuten . Alegia, benetako konplizeak izan ziren.
5.mailako ikasleak, azkeneko aste hauetan Akrosport edo gimnasia akrobatikoa kirolean aritu gara. Bertan, akrobata bat bestearen gainean figura desberdinak osatzean datza (giza piramide, dorre edo bestelako egiturak). Hemen dituzue ikusgai ikasitako egitura desberdinen argazkiak, baita taldeka egindako koreografiak. Disfruta itzazue!
El alumnado de 5º curso, durante las últimas semanas hemos estado practicando Akrosport o gimnasia acrobática. En este deporte hemos aprendido a realizar figuras corporales grupales. Aquí teneís algunas de nuestras acrobacias y también las coreografías grupales que hemos hecho. ¡Esperamos que os guste!
ADONA elkarteak formakuntza jardunaldiak
antolatu zituen Elgorriako bainuetxean, urriaren 19an, eta Sanduzelai Eskola
bertan parte hartzera gonbidatu zuen.
Aurtengo formakuntza jaurdunaldietan
Ikasketa-Zerbitzua zer den erakutsi nahi zien ADONAk herrietako ordezkariei.Izan ere,haur eta
gazte artean egiten den metodologia hori berria da elkarteko kide askorentzat,
eta oso baliogarria izan daiteke ADONAren xedea, odol emaileak lortzea,
ikastexeetan zabaltzeko. Jardunaldetan hiru gonbidatu izan ziren: Eduardo
Fernández, Nafarroako Ikasketa-Zerbitzu Sareko partaidea; Cristina Sanz Conde,
Lanbide Heziketako irakaslea; eta Maite Ramos Fernandez, gure eskolako
irakaslea.
6. mailako iazko ikasleek egindako bideoa
ikusi zuten. Bideo hori ikasleek diseinatutako kanpainaren atal garrantzitsu
bat izan zen. Era berean, odol-emaileak lortze aldera, ikasleek auzoko
botiketan beraiek egindako kartelak
paratu zituzten; Osasun-etxearen atarian mahai informatibo bat jarri zuten eta
kaleetan ikasleek beraiek idatziriko oktabilak banatu zituzten. Orobat,
Nafarroako Unibertsitate Publikora ere joan ziren ADONA elkarteari laguntzeko
eta irakasletza-ikasleak ere odol-emaile
bihur zitezen.
Eduardo Fernándezek azaldu zuenez, ikasketa-zerbitzu izateko bi alderdi uztartu behar dira: gizarteari zerbitzu egitea eta curriculumaren gaitasunak lantzea. Hain zuzen ere, ADONAko herrietako ordezkariei azaldu zitzaien bezala, ikasketa-proiektu honen bidez zerbitzu bat ez ezik curriculumak eskatzen dituen edukiak eta oinarrizko gaitasun asko ere bereganatu zituzten ikasleek, bestek beste, giza gorputzaren sistemen funtzionamendua, nola zaindu behar duten gorputza ez gaixotzeko, inkestak egiten hala nola jasotako emaitzak grafikoen bidez adierazten eta interpretatzen, eskutitz ofizialak idazten, gidoi bat idazten, lantaldetan aritzen, eta kartelen diseinua egiten.
El pasado 19 de octubre el el balneario de
el Elgorriaga se celebraron las jornadas de formación de ADONA y a estas fue
invitada la Escuela Sanduzelai.
En las jornadas de formación de este año
se explicó que era el Aprendizaje-Servicio a los representates de ADONA de los
distintos pueblos de Navarra ya que esta metodología de aprendizaje no era
conocida entre ellos. Se quiso explicarles tal metodología para darles a
conocer un instrumento más para extender
el objetivo de ADONA, el conseguir donantes de sangre, en los centros
escolares.
En dichas jornadas fueron tres los
invitados e invitadas: Eduardo Fernández, miembro de la Red de
Aprendizaje-Servicio de Navarra; Cristina Sanz Conde, profesora de Formación
Profesional y Maite Ramos, profesora de nuestra escuela.
Se les mostró el video que los alumnos de
6º de esta escuela realizaron como culmen de la campaña para conseguir donantes
en el barrio.Así mismpo, se les explicó las otras actividades que realizaron:
diseñar y colocar carteles por las farmacias del barrio, poner una mesa
informativa en la puerta del consultorio médico y repartir octavillas por las
calles del barrio.Y no acabó aquí la campaña,fueron hasta la Universidad
Pública para ayudar a la asociación ADONA y para convencer a los alumnos y
alumnas de Magisterio para que se hicieran donantes de sangre.
Y como explicó Eduardo Fernández a los delegados de ADONA, el aprendizaje servicio para que sea eso,aprendizaje y servicio,debe aunar servicio a la sociedad y aprendizaje curricular.Así nuestros alumnos y alumnas aprendieron: los sistemas del cuerpo humano; qué hacer para prevenir enfermedades; a realizar encuestas, convertirlas en gráficos y en interpretar dichos datos; a escribir guiones; a escribir cartas formales; a trabajar en equipo; a diseñar carteles…
Abenduak 19an 6.mailakoak Nafarroako museoa bisitatu genuen, eta han GORPUTZA-ren inguruko jarduera bat egin genuen, antropologa baten azalpenak entzunda. Nafarroan agertu diren hainbat eskeleto ikusi eta behatu genituen, ze garaiakoak ziren aztertuz.
Azalpenak entzun ondoren tailerrean ariketa batzuk egin genituen. Oso interesgarria izan zen, asko ikasi genuen!
Hemen dituzue irudi batzuk.
El pasado 19 de diciembre los alumn@s de 6º fuimos al museo de Navarra y añllí tomamos parte en una actividad relacionada con el CUERPO HUMANO, escuchando las explicaciones de una antropóloga. Estuvimos observando varios esqueletos hallados en excavaciones arqueológicas de Navarra, estudiando de qué época eran.
Después de escuchar las explicaciones fuimos al taller y allí realizamos varios ejercicios. Fue muy interesante, aprendimos un montón de cosas nuevas!
